“Helikopter ebeveynlik” ruhsal ve sosyal gelişim için riskler barındırıyor

“Çocuğunun her adımını denetim eden, daima denetleyen ve ona neredeyse hiç nefes alma alanı bırakmayan anne babaları” tanımlamak için kullanıllan helikopter ebeveynlik, çocuğun ruhsal ve toplumsal gelişimi için riskler taşıyor.

İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısım Lideri Prof. Dr. T. Gül Şendil, çok denetimin çocuklarda özgüven eksikliği, duygusal gerilim ve riskli davranışlarda bulunma eğilimine yol açabileceği ikazında bulundu. Şendil, ebeveynlerin biraz geri çekilerek çocukların hayatı kendi yollarıyla öğrenmesine müsaade vermesi gerektiğini vurguladı.

İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısım Lideri Prof. Dr. T. Gül Şendil, çocuğunun her adımını denetim eden ebeveynler için kullanılan helikopter ebeveynlik ve bu ebeveynlik üslubunun çocuğun gelişimi üzerindeki tesirlerini kıymetlendirdi.

Helikopter ebeveynlik teriminin “Çocuğunun her adımını denetim eden, daima denetleyen ve ona neredeyse hiç nefes alma alanı bırakmayan anne babaları” tanımlamak için kullanıldığını belirten Şendil, “Ebeveynler bunu genelde ‘en uygununu yapmak’ ismine yapıyor fakat araştırmalar bunun çocukların ruh sıhhatinden meslek seçimlerine kadar pek çok alanda önemli sıkıntılara yol açtığını gösteriyor” diye konuştu.

Özgüven eksikliği ve duygusal gerilime neden oluyor
Helikopter ebeveynliğin, çocuklarda tasa ve depresyon riskini artırdığına dair birçok çalışma bulunduğunu belirten Şendil, “Aşırı denetim, çocuklarda özgüven eksikliğine ve duygusal gerilime sebep oluyor. Örneğin bir araştırmaya nazaran bu şekil ebeveynlik, çocuklarda ‘mükemmeliyetçi’ bir yapıya neden oluyor. Bunun sonucu olarak, çocuklar kendilerini daima baskı altında hissediyor ve asla gereğince güzel olmadıklarını düşünüyorlar. Kimi anne babalar, çocuklarının eğitim hayatına o kadar müdahale ediyor ki bu durum, çocuğun ders çalışma isteğini bile olumsuz etkiliyor. Çocuklar, ders çalışmayı bir “zevk” değil, yalnızca anne babasını mutlu etmek için yaptığı bir misyon olarak görüyor. Bu da uzun vadede akademik muvaffakiyetin düşmesine yol açıyor” uyarısında bulundu.

Kariyer seçimlerinde kararsız oluyorlar
Ayrıca çocukların kariyer seçimlerinde daha kararsız olduklarını ve kusur yapma kaygısıyla yeni fırsatlara açık olamadıklarını söz eden Şendil, “Aşırı müdahaleci ebeveynlerin çocukları, arkadaşlık ve romantik bağlantılarda kendilerini gereğince başarılı hissetmiyor. Çocuklar, kendi kararlarını almakta zorlandıkları için toplumsal etraflarında bağımsız bir birey üzere hareket edemiyorlar. Bu da uzun vadede alaka sorunlarına yol açıyor” diye konuştu.

Riskli davranışlara yol açabiliyor
Ebeveynlerin her mevzuda çocuklarını muhafazaya çalışırken aslında onların bağımsızlık geliştirme talihini da ellerinden aldığına dikkat çeken Şendil, “Bu durum, kimi çocuklarda riskli davranışların ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Örneğin, bir araştırmada çok denetim edilen gençlerin daha fazla alkol kullandığı tespit edilmiş. Zira bu gençler, bağımsızlıklarını kanıtlamak için farklı yollara başvuruyorlar” dedi.
Gerektiğinde rehberlik edilmeli

Helikopter ebeveynler için en değerli tavsiyenin, çocuklarının bağımsızlıklarını teşvik etmek ve karar verme süreçlerinde onlara daha fazla alan tanımak olduğunu belirten Şendil, “Çocukların kusur yapmasına müsaade vermek, onların gelişimi için kritik değere sahip. Unutmayın, çocukların yanında olmak elbette değerli. Lakin bu, onları sıkıca denetim etmek manasına gelmiyor. Daha çok, onları desteklemek ve gerektiğinde rehberlik etmek formunda olmalı. Çocukların kendi ayakları üzerinde durmalarına fırsat verildiğinde hem daha sağlıklı bireyler yetişir hem de ebeveynler gereksiz bir yıpranmadan korunmuş olur” diye konuştu.

Çocukların deneyimleyerek öğrenmesine müsaade verilmeli
Prof. Dr. T. Gül Şendil, kelamlarını şöyle tamamladı: “Sonuç olarak helikopter ebeveynlik niyet olarak âlâ görünse de uzun vadede çocukların hem ruhsal hem de toplumsal gelişimi için önemli riskler taşıyor. Tahminen de en yeterlisi, biraz geri çekilip çocukların da hayatı kendi yollarıyla öğrenmesine müsaade vermek. Zira hayat, tecrübelerden öğrenildiğinde daha anlamlı.”

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı